Gia đình ông Nguyễn Văn Định chủ động trữ nước ngọt trong mương vườn để tưới vườn hoa kiểng.
Sau Tết Nguyên đán Quý Mão, ông Nguyễn Văn Định, 68 tuổi đã chủ động trữ nước ngọt trong mương vườn để phục vụ tưới tiêu cho 9.000m2 cây giống, hoa kiểng của gia đình mình. Gia đình ông Định chỉ thay đổi cách sản xuất khoảng 5 năm nay vì thời tiết bất thường, nước mặn xâm nhập tới vùng sản xuất của bà con ở xã Vĩnh Thành. Ông Định cho biết: “Tôi trồng cây giống, hoa kiểng đã hơn 50 năm nay nhưng gần đây mới chứng kiến cảnh nước mặn vô tới mương vườn. Năm 2016, nước mặn lần đầu tiên xâm nhập tới vườn cây của bà con làm thiệt hại rất lớn rồi đến năm 2020 lại tiếp tục tái diễn nên bà con buộc phải chủ động trữ nước ngọt. Vùng đất 4 mùa nước ngọt quanh năm ở xứ Cái Mơn này giờ hầu như không còn nữa mà ai cũng lo trữ nước ngọt để sử dụng vào mùa khô vì thời tiết rất thất thường”.
Giữa tháng Ba, trời nắng như đổ lửa. Nước ngoài sông lớn đã bắt đầu mặn nhưng người dân nơi đây rất an tâm vì đã chủ động trữ nước. Dẫn chúng tôi ra khu vườn, ông Định bật cầu dao điện, hệ thống tưới tự động đã phun khắp vườn giúp làm mát hàng trăm gốc mai vàng, cau kiểng có giá trị kinh tế rất cao. Ông Định cho rằng: “Mùa nắng nóng gay gắt này người dân rất quý nước ngọt để tưới vườn cây. Vì vậy, nhà nào cũng lo trữ bằng mọi cách để có nước tưới, giúp cây trồng vượt qua mùa hạn mặn”. Theo ông Định, những hộ xung quanh rất an tâm vì đã có 2 lớp cống bảo vệ. Trong đó, một lớp ngoài sông đã ngăn mặn để phục vụ nước tưới cho bà con trong vùng và 1 lớp cống còn lại người dân tự đầu tư để trữ nước. Vì vậy, nếu nước mặn có rò rỉ vào cống thứ nhất thì đến cống thứ hai đã bị chặn lại. Gia đình ông Định đã đầu tư hơn 20 triệu đồng để đắp bờ bao xung quanh, làm cống để chủ động lấy nước ngọt cũng như ngăn nước mặn tràn vào. Vì vậy, toàn bộ diện tích đất của gia đình ông trồng cau kiểng, mai vàng, cây giống… trị giá hàng tỷ đồng được bảo vệ an toàn.
Ông Nguyễn Văn Hùng đầu tư hơn 160 triệu đồng để đào ao trữ nước ngọt.
Gần đó, ông Nguyễn Văn Hùng, không trữ nước trong mương vườn mà dành riêng 1.200m2 đất để làm ao, lót bạt trữ nước ngọt phục vụ tưới cho 1,3ha đất trồng cây giống, hoa kiểng của gia đình. Ông Hùng cho biết: “Mùa hạn mặn cuối năm 2020, gia đình tôi bị thiệt hại gần 500 triệu đồng do nước mặn làm cây giống chết hơn 30% tổng số lượng. Để ứng phó, ngay năm sau tôi đầu tư 160 triệu đồng để làm hồ chứa nước ngọt sâu 6m, đáy lót bạt để chứa khoảng 6.500m3 nước ngọt. Từ đó tới nay, ao chứa nước này đã phục vụ nước tưới, bảo vệ vườn cây giống, hoa kiểng an toàn trong mùa hạn mặn. Gần đây, hầu như gia đình nào cũng trữ nước phục vụ sản xuất vì vườn cây kiểng, cây giống giá trị tiền tỷ, không có nước ngọt tưới, cây chết sẽ bị thiệt hại rất lớn”.
Hiện tại, xã Vĩnh Thành có 1.286ha đất nông nghiệp chuyên trồng sầu riêng, măng cụt, chôm chôm, hoa kiểng và cây giống với giá trị kinh tế rất cao. Hàng năm nơi đây cung cấp khoảng 7 triệu sản phẩm hoa kiểng và 12 triệu sản phẩm cây giống cung ứng cho thị trường khắp nơi trong cả nước. Bà Nguyễn Thị Ngọc My, cán bộ phụ trách nông nghiệp xã Vĩnh Thành cho biết: “Hiện tại, trên địa bàn xã có khoảng 300 cống lớn, nhỏ giúp ngăn mặn, trữ nước ngọt trong mùa khô. Trong đó, một số cống được bà con đóng góp đầu tư theo kiểu Nhà nước và nhân dân cùng làm. Đồng thời, bà con tự quản trong việc đóng, mở cống để phục vụ sản xuất. Ngoài ra, nhà nào cũng có hệ thống trữ nước ngọt như: dùng túi vải, đào ao, trữ trong mương vườn… để bảo vệ vườn cây có giá trị rất lớn của mình. Địa phương thường xuyên đo độ mặn ở các cửa sông để thông báo bà con qua nhóm Zalo của các ấp, hệ thống truyền thanh xã để bà con chủ động trong bơm tưới vườn cây”. Đến thời điểm hiện tại, vườn cây ăn trái, cây giống, hoa kiểng của người dân Vĩnh Thành được bảo vệ an trong mùa xâm nhập mặn ngày càng gay gắt.
Chủ tịch UBND huyện Chợ Lách Phạm Anh Linh cho biết: Toàn huyện Chợ Lách có hơn 10.500ha đất sản xuất nông nghiệp, chủ yếu sản xuất cây giống, hoa kiểng, trồng cây ăn trái đặc sản như sầu riêng, chôm chôm, bưởi, măng cụt… Ngay từ đầu năm 2023, huyện Chợ Lách triển khai các giải pháp ứng phó nên đến thời điểm hiện tại, tuy mặn xâm nhập sâu nhưng vẫn đảm bảo đủ nước ngọt cho người dân sản xuất, sinh hoạt.
Từ chỗ được ví như “vương quốc” cây ăn trái, hoa kiểng với nước ngọt quanh năm, giờ đây bà con vùng đất Cái Mơn đã thay đổi phương thức sản xuất để thích ứng với biến đổi khí hậu ngày càng gay gắt. Người dân không còn dựa hoàn toàn vào tự nhiên mà chủ động trữ nước ngọt trong mùa hạn mặn để bảo vệ vườn cây tiền tỷ của gia đình.
|
“Hiện tại, người dân ngày càng chủ động hơn trong ứng phó hạn mặn, đo độ mặn trước khi tưới, tìm hiểu thông tin diễn biến mặn để có kế hoạch sản xuất phù hợp. Ngoài giải pháp công trình lớn nhằm ngăn mặn, trữ ngọt, các hộ dân chủ động xây các hồ chứa nước ngọt đủ nước sản xuất. Từ các giải pháp công trình, sự chủ động của người dân, hiện nay có hơn 80% diện tích đất sản xuất đảm bảo có đủ nước tưới phục vụ sản xuất”.
(Chủ tịch UBND huyện Chợ Lách Phạm Anh Linh)
|
Bài, ảnh: Thành Châu