Thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công từ nay đến cuối năm 2020

Giải ngân vốn đầu tư công trên địa bàn tỉnh hiện còn vướng nhiều khó khăn. Ảnh: PV

Nguyên nhân giải ngân chậm

Năm 2020, vốn cân đối tập trung gồm 89 công trình khởi công mới, vốn chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) có 240 công trình khởi công mới, chương trình MTQG về nông thôn mới (NTM) và giảm nghèo 26 DA. Đến nay, một số công trình đã chọn được nhà thầu, triển khai thi công. Nhiều công trình còn đang giai đoạn chọn thầu. Cụ thể, vốn cân đối tập trung còn 49 DA đang chuẩn bị mời thầu; chương trình MTQG còn 78 DA; chương trình MTQG về NTM và giảm nghèo còn 1 DA…

Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Minh Cảnh cho biết: Nguyên nhân chung mà 6 tháng đầu mỗi năm đều gặp phải là bị vướng về quy trình, thủ tục. Mặt khác, hầu hết các công trình lĩnh vực giao thông, thủy lợi đều vướng về giải phóng mặt bằng. Các DA lĩnh vực nông nghiệp thì tiến độ giải quyết hồ sơ chậm hơn so với các lĩnh vực khác.

Khó khăn lớn nhất ảnh hưởng đến tiến độ các DA là thời điểm hạn mặn thiếu nước ngọt để phục vụ thi công. Dịch Covid-19 phải thực hiện biện pháp giãn cách xã hội, gây khó khăn trong việc huy động nhân lực, vật tư, ảnh hưởng rất lớn đến triển khai và thanh toán vốn. Đồng thời, các DA quy mô lớn (DA sử dụng vốn ngân sách Trung ương, trái phiếu chính phủ, ODA, các DA khu, cụm công nghiệp) chậm giải ngân do vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng và thực hiện các thủ tục đầ̀u tư. Các DA lớn này chiếm phần lớn vốn kế hoạch năm theo cơ cấu vốn. Việc chậm tiến độ giải ngân của các DA này kéo theo việc giảm giá trị giải ngân trên tổng thể các nguồn vốn.

Dự kiến vay tồn ngân Kho bạc Nhà nước vẫn còn đang được Sở Tài chính rà soát lại kế hoạch vay/trả nợ vay; nhu cầu sử dụng nguồn bội chi ngân sách theo dự toán được giao chỉ có 1 DA. Các DA bổ sung kế hoạch từ nguồn dự phòng trung hạn và 10 ngàn tỷ đồng từ nguồn điều chỉnh giảm của các DA quan trọng quốc gia được Thủ tướng Chính phủ giao kế hoạch đầu tư công trung hạn vào tháng 6-2020. Vì vậy, việc hoàn chỉnh thủ tục DA và giao chi tiết vốn kế hoạch năm 2020 phải thực hiện trong tháng 7-2020. Do đó, các DA này chưa có kế hoạch để giải ngân.

 Ngoài ra, theo thống kê của Kho bạc tỉnh, chủ đầu tư các DA khởi công mới năm 2020 (9 chủ đầu tư/10 DA đầu tư 96 tỷ đồng) và DA sử dụng nguồn dự phòng ngân sách Trung ương (các DA sạt lở khẩn cấp 105 tỷ đồng) đã được cấp có thẩm quyền phân bổ kế hoạch vốn năm 2020 nhưng chưa đến giao dịch mở tài khoản và thanh toán tại Kho bạc tỉnh.

Hoàn thiện thủ tục đầu tư

Theo chỉ đạo chung của Chính phủ, trong phạm vi quản lý, Sở Kế hoạch và Đầ̀u tư tích cực phối hợp với các chủ đầu tư rà soát, điều chỉnh vốn theo tiến độ thực hiện của từng DA, thúc đẩ̉y tối đa khả năng giải ngân vốn 100% kế hoạch trên từng DA. Theo thống kê của Kho bạc tỉnh, các nguồn vốn giải ngân cao hiện nay gồm vốn đầu tư theo các chương trình mục tiêu 38,55%; vốn đầu tư trong cân đối theo tiêu chí, định mức quy định tại Quyết định số 40/2015/QĐ-TTg 37,39%; vốn đầu tư theo các chương trình MTQG 35,47%.

Các nguồn vốn giải ngân thấp gồm: vốn đầu tư từ nguồn bội chi ngân sách địa phương; vốn ngân sách Trung ương cho các DA dự kiến sử dụng dự phòng chung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 và khoản 10 ngàn tỷ đồng từ nguồn điều chỉnh giảm vốn cho các DA quan trọng quốc gia; dự phòng ngân sách Trung ương cho các DA sạt lở bờ sông.

Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Minh Cảnh cho biết, giải pháp tích cực nhất cần áp dụng để có thể đạt tỷ lệ giải ngân tối đa như dự kiến là phối hợp với các chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư, giao hết kế hoạch vốn đầ̀u tư nguồn ngân sách nhà nước năm 2020 trong tháng 7-2020 theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Xây dựng kế hoạch giải ngân chi tiết từng tháng cho các DA làm cơ sở để điều hành kế hoạch giải ngân; theo dõi sát tiến độ từng DA để kịp thời có đề xuất điều chuyển, điều chỉnh kế hoạch vốn ngay. Kiên quyết điều chỉnh kế hoạch vốn các DA không triển khai được hoặc chậm triển khai sang các DA có khả năng giải ngân cao.

Ưu tiên tham mưu tập trung chỉ đạo đẩ̉y nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công đố́i với các DA quy mô lớn, trọng điểm chiếm tỷ lệ vốn kế hoạch lớn (DA sử dụng vốn ngân sách Trung ương, trái phiếu chính phủ, ODA, các DA khu, cụm công nghiệp); tháo gỡ khó khăn, vướng mắ́c về mặt bằng để bảo đảm tiến độ các DA; cam kết giải ngân hết kế hoạch vốn năm 2020 đố́i với các DA trọng điểm khu, cụm công nghiệp đang triển khai trên địa bàn tỉnh.

Việc điều chuyển, điều chỉnh vốn cho các DA được thực hiện ngay khi các chủ đầu tư DA có nhu cầu vốn cần điều chỉnh để thanh toán ngay khối lượng đã nghiệm thu. Khi có khối lượng hoàn thành cần làm ngay thủ tục kiểm soát chi, giải ngân ngay kế hoạch vốn. Trường hợp không hoàn thành tiến độ như HĐND tỉnh đã đề ra thì kiểm điểm trách nhiệm cá nhân và không xét thi đua hoàn thành nhiệm vụ người đứng đầu.

“Qua theo dõi, có 2 DA đặc biệt quan tâm mà sử dụng nguồn vốn trung ương là DA hệ thống nước ngọt cù lao Minh và dự án đường 3 huyện ven biển. Tuy nhiên, DA đường 3 huyện ven biển nếu tập trung tiến độ, nhân lực tốt thì có thể giải ngân 100%. Riêng DA hệ thống nước ngọt cù lao Minh hiện chưa chọn được nhà đầu tư công, khả năng nguồn vốn này không giải ngân hết. Nguồn vốn này cũng rất khó để điều chuyển, trong phạm vi của nó chỉ có thể điều chuyển sang DA đê bao 3 huyện ven biển. Nhưng khả năng đê bao 3 huyện ven biển cũng chỉ có thể giải ngân hết vốn của DA chứ khó có thể hấp thu thêm vốn khác nữa...”, ông Nguyễn Minh Cảnh cho biết thêm.

Cẩm Trúc