Sau 3 năm triển khai thực hiện, phong trào xây dựng “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực” bước đầu đã huy động được sức mạnh tổng hợp của các lực lượng trong và ngoài nhà trường, hướng tới xây dựng môi trường giáo dục an toàn, thân thiện, tích cực, hiệu quả, phù hợp với điều kiện cụ thể của từng địa phương. Phong trào này chính là sự cụ thể hóa của phong trào thi đua “Dạy tốt, Học tốt” trong giai đoạn hiện nay. Đây được xem là một trong những giải pháp hiệu quả trong công tác giáo dục toàn diện, đặc biệt là giáo dục đạo đức, nhân cách, văn hóa dân tộc cho học sinh. Trong đó, vai trò của nhà giáo là cực kỳ quan trọng. Muốn làm tốt vai trò đó, mỗi nhà giáo không ngừng hoàn thiện trình độ chuyên môn lẫn đạo đức nghề nghiệp.

Cô và cháu cùng học, cùng chơi.
Đạo đức nghề nghiệp và đôi điều suy ngẫm
Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm công tác xây dựng, đào tạo đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý (CBQL) giáo dục phát triển ngày một lớn mạnh, làm việc tận tụy, có tâm huyết với nghề, có phẩm chất chính trị, đạo đức và lối sống tốt. Dù đời sống còn nhiều khó khăn, song các nhà giáo vẫn ngày đêm miệt mài bên trang giáo án, bám trường, bám lớp để nâng đỡ bước chân học sinh trên con đường học vấn. Đã có hàng trăm giáo viên tình nguyện về tận vùng sâu, vùng xa, để dạy học cho đàn em thân yêu. Nhiều thầy cô giáo đã dè sẻn số tiền lương ít ỏi của mình giúp đỡ học sinh có hoàn cảnh khó khăn cho các em tiếp tục đến trường. Không ít thầy cô giáo, chẳng những cống hiến cả cuộc đời mình cho sự nghiệp “trồng người”, mà còn định hướng cho con cháu mình tiếp tục nối nghề “gõ đầu trẻ”. Nhờ vậy, trong xã hội xuất hiện rất nhiều gia đình có từ 2 - 3 thế hệ là nhà giáo. Với sự đóng góp to lớn, không mệt mỏi ấy, xã hội đã tôn vinh nghề giáo là một nghề cao quý. Đảng và Nhà nước ta cũng có nhiều hình thức ghi nhận công lao ấy của nhà giáo, đã phong tặng các danh hiệu: Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú; tặng thưởng huân chương lao động, huy chương và bằng khen cho nhà giáo có nhiều đóng góp cho sự nghiệp “trồng người” của nước nhà.
Tuy nhiên, thực tế vẫn còn những “hạt sạn” trong làng giáo dục, với những mức độ “lớn, bé” khác nhau, đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến bề dày thành quả của sự nghiệp trồng người, mà dư luận trong nước và trong tỉnh đã phản ánh nhiều. Nguyên nhân có rất nhiều, song tựu trung chính là hệ quả mặt trái của cơ chế thị trường, dẫn đến sự tha hóa trong đạo đức lối sống, chạy theo lợi ích vật chất tầm thường, ích kỷ cá nhân… Đây là những vết đen cần phải tẩy rửa, mà trách nhiệm trước hết là của ngành chủ quản, của bản thân mỗi thầy cô và của cộng đồng xã hội.
Rèn luyện đạo đức nhà giáo góp phần xây dựng “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực”
Ông Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch Hội Cựu giáo chức tỉnh cho rằng, việc rèn luyện đạo đức nhà giáo gắn liền với các nội dung của phong trào thi đua xây dựng “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực” hiện nay là vô cùng cần thiết. Chúng ta không chỉ nói suông, mà phải hành động. Và, hội thảo: Đạo đức nhà giáo trong cuộc vận động xây dựng “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực” do Hội Cựu giáo chức tỉnh tổ chức vào ngày 16-8 vừa qua là một trong những hành động cụ thể, đầy trách nhiệm của những nhà giáo đã về hưu, có tâm huyết đối với ngành giáo dục của tỉnh nhà. Tuy là sự khởi đầu, nhưng hội thảo đã rất thành công khi thu nhận được nhiều ý kiến đóng góp chân tình, hữu ích trong việc rèn luyện đạo đức nhà giáo như: rèn luyện đạo đức thông qua việc đổi mới phương pháp giảng dạy, đầu tư việc soạn giảng, nâng cao trách nhiệm và rèn luyện tác phong nhà giáo trong thời kỳ CNH - HĐH... Các đại biểu thống nhất, trong đổi mới phương pháp giảng dạy, thầy cô giáo tuyệt đối không dùng các biện pháp phản giáo dục (đòn roi, nhục hình) xúc phạm đến nhân phẩm và thân thể của học sinh, mỗi thầy cô giáo cần không ngừng rèn luyện hơn nữa chuyên môn nghiệp vụ, đồng thời, nghiên cứu kỹ hơn tâm lý giáo dục thiếu niên để có phương pháp dạy phù hợp, giúp học sinh tiếp thu bài học nhanh. Song song đó, giáo viên cũng nên rèn luyện tính nhẫn nại, thân thiện, kiên quyết đấu tranh với các hành vi tiêu cực, thực hiện tốt cuộc vận động “hai không” và các nội dung trong phong trào thi đua xây dựng “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực”. Theo nhà giáo ưu tú Trần Thị Phùng Nhi (Châu Thành), việc thực hiện Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” là một trong các giải pháp hiệu quả nhất.
Ngoài ra, để góp phần xây dựng thành công “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực”, theo bà Trần Thị Hường, Chủ tịch Hội Cựu giáo chức huyện Giồng Trôm: Nhà giáo cần trau dồi hơn nữa đạo đức nghề nghiệp. Đó là sự tâm huyết, tận tụy với nghề; là ý thức gìn giữ danh dự, lương tâm nhà giáo; là lòng nhân ái, sự bao dung độ lượng, thái độ cư xử hòa nhã và công bằng đối với các đồng nghiệp và học sinh. Tuy rằng các phẩm chất đạo đức này không có gì cao xa, không vượt quá khả năng phấn đấu của nhà giáo nhưng nếu nhà giáo không có tâm huyết, lòng yêu nghề, yêu người thì khó mà hoàn thiện, khó trở thành tấm gương sáng cho học sinh học tập và noi theo.
Trường học là nơi đào tạo con người, trong đó thầy cô giữ vai trò đặc biệt quan trọng. Thầy cô giỏi mới có thể đào tạo ra những học sinh - những chủ nhân tương lai của đất nước giỏi. Thầy cô gương mẫu thì học sinh mới gương mẫu. Vì vậy, việc tự rèn đạo đức nhà giáo trong xây dựng “Trường học thân thiện - Học sinh tích cực” là một việc làm tất yếu, xuyên suốt của nhà giáo dù làm công việc gì, ở vị trí nào. Xin được trích lời của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Thiện Nhân, nguyên Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo trong một đợt sinh hoạt đầu năm học để kết thúc bài viết này: “Chúng tôi đề nghị thầy, cô giáo ở các trường xem lại, trong những năm học vừa qua, đặc biệt năm vừa rồi, mình đã chăm sóc, ứng xử với học trò chưa đúng chỗ nào. Nếu thấy không thể khắc phục những hạn chế đó thì không nên ở lại ngành, có thể chọn việc khác”.