Quản lý rác thải y tế tại phòng khám tư nhân còn lỏng lẻo

Thông tư liên tịch số 58 của Bộ Y tế - Bộ Tài nguyên và Môi trường ban hành vào ngày 31-12-2015 có quy định về việc quản lý chất thải y tế trong các cơ sở y tế. Tuy nhiên đến nay, việc phối hợp quản lý của địa phương khá lỏng lẻo, còn lỗ hổng trong công tác phối hợp quản lý, đặc biệt tại các phòng khám tư nhân.

Thiếu sự phối hợp quản lý

Theo số liệu thống kê của Phòng Nghiệp vụ y thuộc Sở Y tế, trên địa bàn tỉnh có trên 900 phòng khám tư nhân các loại đang hoạt động. Hàng ngày, mỗi phòng khám thải khoảng 5kg chất thải rắn và lỏng ra ngoài môi trường. Hầu hết các phòng khám tư này đều không có hệ thống xử lý chất thải theo quy định. Đa số ký hợp đồng với Bệnh viện Nguyễn Đình Chiểu để xử lý rác thải y tế. Số ít liên kết với Công ty tư vấn Rồng Xanh thuê xe từ TP. Hồ Chí Minh đến để vận chuyển rác.

Ông Huỳnh Hoàng Sơn - Phó trưởng Phòng Nghiệp vụ y cho biết, theo quy định, điều kiện để một phòng khám tư nhân được cấp phép hoạt động thì phòng khám đó phải có đề án bảo vệ môi trường hoặc bản kế hoạch bảo vệ môi trường. Hiện nay, sở chỉ cấp giấy phép hoạt động cho các phòng khám có đề án bảo vệ môi trường được Sở Tài nguyên và Môi trường phê duyệt hoặc hợp đồng xử lý rác thải y tế với một cơ sở y tế trên địa bàn tỉnh có hệ thống xử lý rác thải y tế theo đúng quy định.

Thông tư số 58 cũng đã quy định rõ việc phân định, phân loại, thu gom, lưu giữ, giảm thiểu, tái chế chất thải y tế nguy hại và chất thải thông thường; việc vận chuyển, xử lý, báo cáo hồ sơ quản lý chất thải y tế và đặc là biệt trách nhiệm phối hợp của các đơn vị liên quan. Tuy nhiên, theo ông Huỳnh Hoàng Sơn, trên thực tế, thanh tra Sở Y tế chỉ dừng lại ở việc kiểm tra vệ sinh phòng khám có sạch, có vệ sinh vô trùng kỹ thuật y khoa hay không. Nhiều hơn thì xem xét, kiểm tra việc phân loại rác sinh hoạt thông thường và rác thải y tế có đúng, đảm bảo theo quy định. Các vấn đề khác về môi trường là thuộc thẩm quyền của Sở Tài nguyên và Môi trường.

Tích cực khắc phục lỗ hổng

Thủ tục là vậy. Thế nhưng, có hay không việc các phòng khám tư nhân thu gom, vận chuyển rác thải y tế đến các điểm xử lý theo đúng quy định văn bản pháp luật thì ngành chức năng không hề hay biết. Ông Mai Thượng Hanh - Trưởng Phòng Kế hoạch tổng hợp, Chi cục Bảo vệ môi trường thừa nhận: “Đến nay, lỗ hổng trong việc quản lý môi trường y tế vẫn tồn tại, đặc biệt tại phòng khám tư nhân. Chi cục chưa thống kê về các phòng khám tư nhân trên địa bàn tỉnh cũng như tỷ lệ phòng khám đảm bảo hệ thống xử lý rác thải y tế. Rất ít khi phối hợp với Sở Y tế trong việc kiểm tra, thanh tra, đánh giá việc xử lý rác thải y tế tại các phòng khám tư nhân”.

 Theo ông Mai Thượng Hanh, những hạn chế trong công tác quản lý là một phần do đặc thù của địa phương, các phòng khám quy mô nhỏ, ít gây ô nhiễm môi trường và rác thải y tế không phát sinh nhiều, cũng như chưa ghi nhận trường hợp ô nhiễm môi trường nào nghiêm trọng được phản ánh. Phần khác do thiếu nhân sự, ngành chỉ tập trung các điểm nóng trong chăn nuôi và sản xuất của doanh nghiệp, các điểm Đại biểu Quốc hội kiến nghị trước. 

Với cách quản lý lỏng lẻo và hoạt động độc lập giữa các ngành chức năng như hiện nay, dự báo tình hình ô nhiễm môi trường do rác thải y tế là chuyện có thể xảy ra. Rác thải tại các phòng khám tư nhân sẽ là nguy cơ ô nhiễm, độc hại ảnh hưởng đến môi trường và những người trực tiếp liên quan. Chị Nguyễn Thị Ngọc Phượng - công nhân của Đội vệ sinh đô thị thuộc Công ty cổ phần Công trình đô thị Bến Tre băn khoăn, có lần phát hiện kim tiêm trong túi rác sinh hoạt của một gia đình trên tuyến đường Đoàn Hoàng Minh. Không biết từ đâu nhưng chị rất hoang mang vì sợ không may kim đâm trúng có thể nhiễm bệnh truyền nhiễm nào đó gây hại sức khỏe.

Để có một môi trường xanh, sạch, đẹp hơn nữa rất cần sự quan tâm, chung tay, trách nhiệm của các ngành liên quan. Từ đó, thúc đẩy công tác quản lý, kiểm tra giám sát ngày càng đi vào nề nếp, góp phần đảm bảo môi trường sống của người dân trong khu vực.

Theo ông Mai Thượng Hanh, để khắc phục những lỗ hổng trong quản lý, Phòng Kiểm soát ô nhiễm môi trường, Chi cục Bảo vệ môi trường đang tham mưu xây dựng kế hoạch quản lý, xử lý chất thải y tế. Sắp tới, Chi cục sẽ đưa việc kiểm tra, thanh tra các phòng khám tư nhân vào hoạt động định kỳ của ngành. Tích cực phối hợp với Sở Y tế thực hiện giám sát, kiểm tra, góp phần đảm bảo môi trường rác thải y tế tại các phòng khám tư nhân trên địa bàn tỉnh.