Các địa phương tặng quà cho thanh niên trong lễ tiễn đưa thanh niên lên đường nhập ngũ năm 2021. Ảnh: Đặng Thạch
Hiện nay, công tác tuyển chọn và gọi công dân nhập ngũ năm 2022, các địa phương có nhiều thuận lợi, song vẫn còn đang xen khó khăn tác động trực tiếp đến công tác tuyển quân đó là: dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nên tập trung công dân tham gia đăng ký NVQS, sơ tuyển, khám sức khỏe, bình nghị còn nhiều khó khăn. Cơ quan giúp việc thường trực Hội đồng NVQS tỉnh cung cấp những thông tin cần biết trong thực hiện NVQS năm 2022 như sau:
Tuổi đời và tiêu chuẩn
Về tuổi đời: Công dân đủ 18 tuổi được gọi nhập ngũ; độ tuổi gọi nhập ngũ từ đủ 18 tuổi đến hết 25 tuổi; công dân được đào tạo trình độ cao đẳng, đại học đã được tạm hoãn gọi nhập ngũ thì độ tuổi gọi nhập ngũ đến hết 27 tuổi.
Về tiêu chuẩn tuyển quân: (1) Tiêu chuẩn chính trị: có lý lịch rõ ràng; có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, lối sống lành mạnh. Chấp hành nghiêm đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước. (2) Tiêu chuẩn văn hóa: Tuyển chọn và gọi nhập ngũ những công dân có trình độ văn hóa lớp 8 trở lên, lấy từ cao đến thấp, ưu tiên những công dân đã tốt nghiệp đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp và đào tạo nghề. (3) Tiêu chuẩn sức khỏe: Tuyển chọn những công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 theo quy định tại Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP ngày 30-6-2016 của Bộ Y tế - Bộ Quốc phòng quy định việc khám sức khỏe thực hiện NVQS.
Không gọi nhập ngũ vào quân đội những công dân có sức khỏe loại 3 tật khúc xạ về mắt (cận thị 1,5 diop trở lên, viễn thị các mức độ); nghiện ma túy, nhiễm HIV, AIDS.
Quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ và miễn gọi nhập ngũ
Điều 41 Luật NVQS năm 2015, quy định tạm hoãn gọi nhập ngũ và miễn gọi nhập ngũ, cụ thể như sau:
Tạm hoãn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây: Chưa đủ sức khỏe phục vụ tại ngũ theo kết luận của hội đồng khám sức khỏe. Là lao động duy nhất phải trực tiếp nuôi dưỡng thân nhân không còn khả năng lao động hoặc chưa đến tuổi lao động; trong gia đình bị thiệt hại nặng về người và tài sản do tai nạn, thiên tai, dịch bệnh nguy hiểm gây ra được UBND cấp xã xác nhận. Một con của bệnh binh, người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 61 - 80%. Có anh, chị hoặc em ruột là hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ, hạ sĩ quan, chiến sĩ thực hiện nghĩa vụ tham gia Công an nhân dân. Người thuộc diện di dân, giãn dân trong 3 năm đầu đến các xã đặc biệt khó khăn theo dự án phát triển kinh tế - xã hội của Nhà nước do UBND cấp tỉnh trở lên quyết định. Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật. Đang học tại cơ sở giáo dục phổ thông; đang được đào tạo trình độ đại học hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục đại học, trình độ cao đẳng hệ chính quy thuộc cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong thời gian một khóa đào tạo của một trình độ đào tạo.
Miễn gọi nhập ngũ đối với những công dân sau đây: Con của liệt sĩ, con của thương binh hạng một. Một anh hoặc một em trai của liệt sĩ. Một con của thương binh hạng hai; một con của bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; một con của người nhiễm chất độc da cam suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên. Người làm công tác cơ yếu không phải là quân nhân, Công an nhân dân. Cán bộ, công chức, viên chức, thanh niên xung phong được điều động đến công tác, làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo quy định của pháp luật 24 tháng trở lên.
Công dân thuộc diện tạm hoãn gọi nhập ngũ hoặc miễn gọi nhập ngũ, nếu tình nguyện được xem xét tuyển chọn và gọi nhập ngũ.
Chế độ chính sách trong thực hiện NVQS
Khám sức khỏe NVQS: Công dân đang làm việc tại cơ quan, tổ chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước, doanh nghiệp nhà nước trong thời gian khám sức khỏe NVQS được hưởng nguyên lương, phụ cấp hiện hưởng và tiền tàu xe đi, về theo chế độ quy định hiện hành của pháp luật. Công dân không thuộc các cơ quan, tổ chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước, doanh nghiệp nhà nước trong thời gian khám sức khỏe NVQS được hưởng tiền ăn, tiền tàu xe đi, về theo chế độ quy định hiện hành của pháp luật.
Nhập ngũ: Được bảo đảm ăn, ở, khám chữa bệnh, bảo hiểm xã hội, phụ cấp hàng tháng, nhu cầu về văn hóa, tinh thần; được nghỉ phép năm, phép đặc biệt, ưu tiên trong tuyển sinh quân sự. Cha, mẹ đẻ; cha, mẹ vợ; cha, mẹ chồng; người nuôi dưỡng hợp pháp; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi hợp pháp được hưởng bảo hiểm y tế. Được trợ cấp khó khăn đột xuất.
Xuất ngũ: Được cấp thẻ học nghề. Tổng số tiền khi xuất ngũ khoảng 21.010.000 đồng. Ngoài những chế độ, chính sách nêu trên, hạ sĩ quan, binh sĩ nhập ngũ, xuất ngũ còn được hưởng một số chế độ, chính sách khác quy định tại Điều 50 Luật NVQS năm 2015, Nghị định số 27/2016/NĐ-CP ngày 6-4-2016 của Chính phủ.
Vi phạm Luật NVQS thì bị xử lý như sau:
Xử phạt hành chính (vi phạm lần đầu): Không chấp hành lệnh gọi đăng ký NVQS phạt tiền từ 200 - 600 ngàn đồng. Không chấp hành giấy mời sơ tuyển sức khỏe NVQS phạt tiền từ 500 ngàn - 1 triệu đồng. Không chấp hành lệnh gọi khám sức khỏe NVQS phạt tiền từ 800 ngàn - 1,2 triệu đồng. Không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ phạt tiền từ 1,5 - 2,5 triệu đồng. Biện pháp khắc phục hậu quả: Sau khi bị xử lý hành chính buộc phải chấp hành lệnh gọi đăng ký NVQS, khám sức khỏe NVQS, nhập ngũ và giấy mời sơ tuyển sức khỏe NVQS.
Xử lý hình sự: Không chấp hành đúng quy định của pháp luật về đăng ký NVQS, không chấp hành lệnh gọi nhập ngũ đã bị xử phạt hành chính chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng - 2 năm. Tự gây thương tích hoặc gây tổn hại sức khỏe của mình, lôi kéo người khác phạm tội phạt tù từ 1 - 5 nămn
Thượng tá Mai Văn Chính
Phó tham mưu trưởng Bộ CHQS tỉnh