Một góc đất của người dân ở cồn Kiến bị sạt lở. Ảnh: H. Đức
Trưởng ban quản lý cồn Kiến, Tổ trưởng Tổ nhân dân tự quản số 13, ấp Long Khánh, xã Tân Thiềng Đặng Văn Hà (Năm Diệp) cho hay: “Ngày cũng như đêm, trên sông Cổ Chiên có nhiều ghe gỗ, tàu sắt bơm cát trái phép. Chủ phương tiện không bơm cát ở giữa lòng sông mà thọc vòi bơm vào trong đất cồn. Hiện có nhiều người đã trắng tay vì bị sạt lở và phải bỏ đi nơi khác sinh sống”.
Khoảng 14 năm trước (năm 2005), cồn Kiến có hơn 70 hộ dân sinh sống. Người dân đất cồn chăm sóc vườn, chăn nuôi gà, heo và làm nghề chài lưới, câu cá trên sông. Sau đó, KTCTP đã làm sạt lở xảy ra và ngày càng nghiêm trọng hơn, một số người có ít đất đã bỏ đi nơi khác làm ăn hoặc bán đất cho các chủ nuôi cá. Hiện tại, cồn Kiến chỉ còn 24 hộ dân sinh sống. Đất cồn hiện có hơn 20 học sinh đi học ở các cấp lớp (thuộc tỉnh Vĩnh Long).
Theo phản ánh của người dân cồn Kiến, mỗi ngày có hơn 20 phương tiện gồm ghe gỗ và tàu sắt (chủ phương tiện là người ở ngoài tỉnh tới, đa số là Vĩnh Long) tập trung trên sông để trộm cát. Mỗi khi có lực lượng Công an xã Tân Thiềng hoặc lực lượng Công an của Vĩnh Long kiểm tra, các phương tiện này “biến” mất. Sau khi lực lượng kiểm tra đi thì các phương tiện lại tiếp tục bơm, hút cát trái phép. Người dân cho rằng, “cát tặc” đã bố trí người ở khắp các nơi, mỗi khi phát hiện lực lượng tuần tra thì những người này đã kịp thời thông báo cho trộm cát hay để bỏ chạy.
Có mặt trên sông Cổ Chiên vào trưa 31-10-2019, chúng tôi phát hiện có nhiều ghe gỗ bơm cát đã rút về địa phận xã An Phước, huyện Mang Thít, tỉnh Vĩnh Long. Có một số phương tiện đang neo đậu dưới những bóng cây dọc theo bờ sông (phía xã An Phước). Bên bờ cồn Kiến, nhiều chỗ bị sạt lở đã làm đất, cây cối sụp lún trôi xuống dòng Cổ Chiên.
Trung tá Nguyễn Văn Tình - Trưởng Công an xã Tân Thiềng cho biết: “Từ đầu năm 2019 đến cuối tháng 10-2019, lực lượng chức năng của xã đã phối hợp tổ chức 67 cuộc tuần tra trên sông, đã phát hiện 58 trường hợp KTCTP. Công an đã tham mưu cho UBND xã ra quyết định xử phạt 35 trường hợp vi phạm, giao Công an huyện Mang Thít, Vĩnh Long xử lý 1 trường hợp, giao Công an xã An Phước, huyện Mang Thít xử lý 22 trường hợp”.
Tuy nhiên, theo Trưởng Công an xã Tân Thiềng, công tác phối hợp với cơ quan chức năng của tỉnh Vĩnh Long còn gặp nhiều khó khăn, vì khi phát hiện vi phạm thì Công an xã An Phước yêu cầu để họ xử lý. Thế nhưng, hầu hết các vụ vi phạm KTCTP của Công an xã Tân Thiềng bàn giao cho Công an xã An Phước hoặc Công an huyện Mang Thít đều không có được thông tin về kết quả xử lý vi phạm.
Hiện tại, người dân xã Tân Thiềng rất mong ngành chức năng quan tâm, tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát việc KTCTP trên sông Cổ Chiên. Người dân ấp cồn Kiến cũng mong muốn ngành chức năng tỉnh đặt chốt kiểm soát trên sông để kịp thời ngăn chặn tình trạng “cát tặc” hoành hành.
H.Đức