|
| Người Serbia ở Mitrovica biểu tình chống độc lập cho Kosovo. Hàng chữ trên các biểu ngữ: |
Ngày 19-12, lần đầu tiên kể từ sau Chiến tranh thế giới II, một cuộc họp quốc tế đã diễn ra để thảo luận việc thay đổi biên giới một quốc gia mà không có sự đồng ý của đương sự!
Đó là cuộc làm việc của Hội đồng bảo an Liên Hiệp Quốc (HĐBA LHQ) tại New York về qui chế cho Kosovo.
Theo AFP, đây là cuộc thảo luận báo cáo do bộ ba trung gian (Nga, Mỹ và Liên minh châu Âu - EU) đề ra sau 120 ngày thương lượng trực tiếp giữa Belgrad (Serbia) và Pristina (Kosovo). Báo cáo cho biết Belgrad và Pristina đã không đạt được thỏa thuận về qui chế tương lai cho khu vực này, dù cả hai phía hứa sẽ kiềm chế bạo lực và mong muốn một tương lai nằm trong EU.
Phiên họp kín diễn ra dưới sự điều khiển của Bộ trưởng ngoại giao Ý Massimo D Alema (hiện là chủ tịch luân phiên EU). Các nhân vật lần lượt được mời dự họp là Thủ tướng Serbia Vojislav Kostunica và Tổng thống Kosovo Fatmir Sejdiu để bày tỏ nguyện vọng của nước mình.
Vấn đề qui chế Kosovo tiếp tục gây chia rẽ HĐBA. Theo RIA Novosti, Liên bang Nga hiện yêu cầu tiếp tục các cuộc thương lượng trực tiếp giữa hai bên, đưa ra một lộ trình cho cả hai phía Kosovo lẫn Serbia đều có thể tương nhượng. Với quyền phủ quyết, Matxcơva không che giấu ý định sẽ phong tỏa bất cứ quyết định nào chủ trương trao độc lập cho Kosovo.
Trong khi đó, phương Tây cho rằng cuộc thương lượng giữa hai phía đã đi vào ngõ cụt, sự trì hoãn chỉ đe dọa gây thêm những bùng nổ ở khu vực. Nếu Nga tiếp tục không ủng hộ độc lập cho Kosovo, phương Tây chủ trương trao Kosovo cho EU tiếp quản.
Từ sau cuộc không kích của NATO xuống Serbia năm 1999, Kosovo về hình thức vẫn là một tỉnh của Serbia, nhưng do LHQ điều hành. Trong cuộc làm việc của các nguyên thủ EU ở Brussels ngày 14-12, EU đã thỏa thuận gửi 1.600 cảnh sát, quan tòa và quan chức điều hành tới làm việc ở Kosovo (điều đang bị Nga chỉ trích là vi phạm nghị quyết HĐBA vốn trao vùng này cho LHQ cai quản).
Tuy nhiên, đường ranh chia rẽ cũng xuất hiện ngay trong EU khi ở phiên họp trên các nguyên thủ không ủng hộ việc Kosovo sẽ đơn phương tuyên bố độc lập, điều họ cho là vi phạm Hiến chương LHQ và các nghị quyết của HĐBA. Bốn quốc gia kịch liệt chống việc đơn phương tuyên bố độc lập là Romania, Hi Lạp, Slovakia và Cyprus. Với tất cả dây mơ rễ má do hoàn cảnh lịch sử để lại, việc đơn phương tuyên bố độc lập ở Kosovo có thể "bứt dây động rừng" những vấn đề ly khai ở các nước này. Đó cũng là một trong những lý do Nga viện dẫn để không chấp nhận Kosovo ly khai khỏi Serbia: nếu đã có tiền lệ Kosovo thì tại sao Chechnya không được phép tách khỏi Liên bang Nga?
Từ lâu Serbia đã khẳng định sẽ không chấp nhận độc lập cho Kosovo, mặc dù sẵn sàng trao cho tỉnh này quyền tự trị rộng rãi. Tuy Kosovo có tới 90% dân là người Hồi giáo gốc Albania, nhưng mảnh đất này, theo lịch sử của người Serbia, lại là cái nôi ra đời của Serbia nên họ không thể nào cắt đi vĩnh viễn khỏi lãnh thổ mình. Một thực tế là n