Iran đối mặt với lệnh trừng phạt mới

Ngày 26-1, Hội đồng Bảo an LHQ đã công bố nội dung dự thảo nghị quyết mới siết chặt trừng phạt Iran vừa được ngoại trưởng 5 nước Ủy viên Thường trực HĐBA LHQ (Anh, Pháp, Mỹ, Trung Quốc, Nga) và Đức thống nhất trong cuộc họp tại Berlin ngày 23-1.

Nếu được thông qua, đây sẽ là nghị quyết thứ 3 của HĐBA LHQ trừng phạt Iran sau khi nước này từ chối ngừng làm giàu uranium. Dự thảo nghị quyết dự kiến đưa ra thảo luận và bỏ phiếu trong phiên họp của 15 nước thành viên HĐBA LHQ cuối ngày 25-1, nhưng cuộc gặp này đã bị hoãn sang đầu tuần tới. Có nhiều nhận định cho rằng, việc thông qua gần như chắc chắn, chỉ đơn thuần là vấn đề thủ tục.

Trong dự thảo nghị quyết mới, 5 nước trong HĐBA LHQ đề nghị siết chặt các biện pháp cấm Tehran nhập khẩu những thiết bị có thể sử dụng trong công nghệ hạt nhân, tăng cường giám sát các tổ chức tài chính của Iran, phong tỏa thêm các tài khoản cá nhân và của một số tổ chức có liên quan đến hoạt động hạt nhân tại Iran. Đồng thời, yêu cầu tất cả các nước không cho phép nhập cảnh hoặc quá cảnh những đối tượng tham gia chương trình hạt nhân của Iran.

Nội dung này được xem là cứng rắn hơn nhiều so với nghị quyết gần đây nhất của HĐBA LHQ, nhằm hạn chế sự đi lại của một số quan chức Iran. Nghị quyết 1747 thông qua tháng 3-2007 chỉ dừng lại ở việc kêu gọi các nước hạn chế cho phép các quan chức Iran có liên quan hoạt động hạt nhân được vào lãnh thổ họ.

Dự thảo nghị quyết còn kêu gọi tất cả các nước kiểm tra các tàu thủy và máy bay chở hàng đi và đến Iran vì lo ngại những chuyến tàu này có thể vận chuyển những mặt hàng cấm. Nhưng nhóm 5 nước trong HĐBA LHQ đã khẳng định sẽ tiếp tục thực hiện kế hoạch thương lượng với chính phủ Iran trong vấn đề hạt nhân, nhưng cũng lên tiếng cảnh báo sẽ có những biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn nếu nước này không tiếp tục hợp tác.

Trước khi nội dung dự thảo nghị quyết trên được công bố, Chính phủ Iran đã ra tuyên bố khẳng định bất kỳ nghị quyết nào của HĐBA LHQ nhằm vào chương trình hạt nhân của Iran đều sẽ không hiệu quả. Trong bài trả lời phỏng vấn bên lề Diễn đàn Kinh tế thế giới Davos, Ngoại trưởng Iran Manouchehr Mottaki cho rằng, HĐBA LHQ đang tiếp tục phạm sai lầm với bản nghị quyết mới. Ông cho rằng, HĐBA LHQ đã quá vội vã trong việc đưa ra bản dự thảo nghị quyết mới trừng phạt Iran, trước khi Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA đưa bản báo cáo về chương trình hạt nhân của nước này.