“Đừng đòi hỏi quá cao, phải đi từ thấp đến cao, từ không có đến có, đừng vội làm gấp, chủ quan duy ý chí. Xã cần sâu sát hỗ trợ cho hợp tác xã (HTX) nhưng tuyệt đối không làm thay, cần có sự rạch ròi trong vai trò giữa cán bộ lãnh đạo với tổ chức kinh tế”, Bí thư Tỉnh ủy Võ Thành Hạo lưu ý về vấn đề củng cố, nâng chất hoạt động HTX lúa - tôm Thạnh Phú trong buổi làm việc vừa qua tại xã An Nhơn giữa lãnh đạo tỉnh, các sở, ngành chức năng với HTX.
Thu hoạch lúa trong vùng lúa - tôm. Ảnh: C. Trúc
Nhận diện thực trạng
HTX lúa - tôm Thạnh Phú thành lập và hoạt động vào tháng 3-2017, từ 79 xã viên ban đầu đến nay đã vận động được 177 người tham gia, diện tích trồng lúa sạch là 88/950ha lúa toàn xã, hoạt động kinh doanh chủ yếu là bán lúa thô cho các doanh nghiệp (DN). Được chọn là 1 trong 15 HTX điểm của tỉnh, tuy nhiên, đánh giá lại tình hình hoạt động của HTX trong thời gian qua đã nổi lên nhiều vấn đề còn hạn chế, khó khăn. “Năng lực cán bộ quản lý, điều hành HTX còn yếu; thu vốn góp của các thành viên chưa đảm bảo theo quy định của điều lệ; HTX chưa có kế toán, thủ quỹ nên việc hạch toán, phân tích về tài chính chưa tốt; chưa thực hiện đúng phương án sản xuất, kinh doanh mà HTX đề ra, lòng tin của thành viên đối với hoạt động HTX còn hạn chế nên quá trình phát triển thêm xã viên còn gặp khó khăn…”, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Phan Chánh Thi phân tích.
Ông Hồ Văn Cương - Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX lúa - tôm Thạnh Phú cũng cho biết thêm, những khó khăn, hạn chế hiện tại mà HTX đang gặp phải như: diện tích lúa tham gia vào HTX còn ít, cây lúa bước đầu phát huy hiệu quả nhưng con tôm thì chưa có thương hiệu.
Góp ý cho HTX về vấn đề này, ông Huỳnh Quang Đức - Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng, HTX nên đi theo hướng làm lúa hữu cơ chứ không chỉ dựa vào chứng nhận tập thể lúa sạch đã có. Hiện nay xu hướng làm lúa hữu cơ đang phát triển mạnh, đã có các DN đầu tư làm lúa hữu cơ và thu mua được giá hơn so với lúa thông thường. Vì vậy, HTX có thể cân nhắc liên kết với DN để thực hiện. Đối với con tôm là sản phẩm chủ đạo của HTX, chỉ làm được con tôm sạch, tôm sinh thái khi nuôi kết hợp với trồng lúa hữu cơ nên nếu HTX phát triển trồng lúa hữu cơ và nuôi tôm sinh thái thì hoàn toàn thuận lợi. “Ngoài ra, HTX có thể mở rộng phát triển du lịch theo hình thức tham quan mô hình lúa - tôm. Nhất là nên bán những sản phẩm do chính nông dân, xã viên làm ra như gạo hữu cơ, tôm sinh thái”, ông Huỳnh Quang Đức gợi ý.
Nhìn lại thực tế, HTX vốn dĩ có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển như: có nhãn hiệu tập thể “Lúa sạch Thạnh Phú”, được ngành chức năng và chính quyền tỉnh, huyện vào cuộc quyết liệt, tạo điều kiện, hỗ trợ HTX về định hướng, tập huấn, kết nối với các DN, các chuyên gia. Vấn đề quan trọng mà HTX cần củng cố lại chính là nguồn nhân lực. “Hội đồng quản trị phải là bộ phận định hướng, Ban giám đốc thực hiện vai trò điều hành, Ban kiểm soát phải là những người gần gũi nông dân, hiểu về sản xuất để giúp cho HTX đi lên. Làm sao phải chọn được người điều hành có năng lực để lèo lái HTX hoạt động”, Bí thư Huyện ủy Thạnh Phú Nguyễn Trúc Sơn nhấn mạnh.
Định hướng HTX đa dịch vụ
HTX đã xác định hoạt động theo hướng HTX đa dịch vụ với 10 phương án như: dịch vụ giới thiệu, liên kết tiêu thụ và tiêu thụ sản phẩm, hướng dẫn sản xuất nông sản theo hướng an toàn, hữu cơ, dịch vụ cung ứng vật tư đầu vào, xay xát gạo, vận tải hàng hóa… Về định hướng này, các đại biểu đã có những nhận định cụ thể.
Thu hoạch lúa của HTX lúa - tôm Thạnh Phú. Ảnh: C. Trúc
Ông Phan Chánh Thi cho rằng, việc mở rộng các dịch vụ của HTX với 10 phương án và có phân kỳ thực hiện vào các năm từ 2019 đến 2021 là rất hay nhưng trước mắt, HTX cần tập trung vào kinh doanh lúa, con tôm và phân bón vì cây lúa và con tôm là 2 sản phẩm trọng tâm của HTX. Nếu triển khai kinh doanh tốt những sản phẩm này thì HTX sẽ có nguồn thu đảm bảo cho hoạt động. Ngoài ra, HTX cần thực hiện tốt mối liên kết với các DN, chủ động kết nối với các đơn vị nhà nước để được tư vấn, hỗ trợ tốt hơn về những quy định, chính sách, cách thực hiện.
Bí thư Huyện ủy Nguyễn Trúc Sơn cũng cho rằng, HTX cần tùy theo tình hình cụ thể, căn cứ vào nội lực và tình hình kinh tế của HTX và sự đồng thuận của xã viên để quyết định phát triển bao nhiêu dịch vụ, bao nhiêu sản phẩm. Không thể lấy cái chung do các chuyên gia tư vấn thực hiện để áp đặt thực hiện máy móc mà phải rà soát và xác định mình có thể làm được bao nhiêu, cái nào cần làm và làm cụ thể như thế nào.
“Trước hết, HTX cần sớm tổ chức đại hội thường niên để bổ sung, hoàn thiện bộ máy quản lý, điều hành và có sự phân công thực hiện kỹ càng. Đồng thời, phải xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh năm 2019 phù hợp tình hình thực tế, tập trung vào trọng tâm của HTX là phát triển con tôm và cây lúa. Bên cạnh đó, cần tranh thủ hoàn thành việc huy động vốn góp của xã viên, mở rộng kêu gọi thêm các cổ đông là DN tham gia HTX để nâng vốn điều lệ, đủ sức hoạt động…”, Bí thư Tỉnh ủy Võ Thành Hạo lưu ý.
|
“Trong sản xuất nông nghiệp hiện nay, nếu tiếp tục duy trì mô hình làm ăn tự phát, riêng lẻ, manh mún thì sẽ không bao giờ phát triển được, người nông dân sẽ luôn là người bị thị trường loại ra ngoài. Hoạt động HTX chính là một khâu quan trọng mà chúng ta phải dày công xây dựng từng chút một để có một chuỗi sản xuất nông nghiệp đúng nghĩa, trong đó, người nông dân được chia sẻ giá trị tăng thêm do thị trường mang lại. Đây chính là sứ mệnh mà chúng ta cần phải bắt đầu làm ngay từ bây giờ”.
(Bí thư Tỉnh ủy Võ Thành Hạo)
|
Thanh Đồng