Phân loại bưởi tại Hợp tác xã bưởi da xanh Giồng Trôm. Ảnh: C.Trúc
Hợp tác xã (HTX) bưởi da xanh (BDX) Giồng Trôm (xã Lương Quới, huyện Giồng Trôm) là một trong hai HTX điển hình trong tổng số hơn 13 ngàn HTX trong toàn quốc được Bộ Kế hoạch và Đầu tư tuyên dương khen thưởng tại Hội nghị sơ kết phong trào thi đua “Ngành kế hoạch, đầu tư và thống kê chung sức xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016 - 2020”, do Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức vào hôm nay, ngày 14-12-2018, tại tỉnh Nghệ An.
HTX kiểu mới
Tiền thân của HTX BDX Giồng Trôm là Tổ hợp tác BDX Hòa Lợi, được thành lập vào năm 2012, với 12 thành viên, do ông Nguyễn Văn Bảy làm tổ trưởng. Qua thời gian hoạt động, tổ nhìn nhận được các vấn đề hạn chế ở quy mô của tổ như: không thể đứng ra ký kết hợp đồng bao tiêu và tiêu thụ sản phẩm BDX, gặp nhiều khó khăn khi nhập vật tư nông nghiệp về phân phối lại cho bà con thành viên và nông dân.
Được sự hỗ trợ của các sở, ban, ngành huyện, đặc biệt là Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, tổ đã quyết định chuyển đổi và thành lập HTX vào năm 2013, với vốn điều lệ 12 triệu đồng. Kể về quá trình từng bước chuyển mình của HTX, ông Nguyễn Văn Bảy - Giám đốc HTX cho biết: “Vốn góp điều lệ quá ít gây thiệt thòi cho việc ký kết hợp đồng tiêu thụ bởi mức độ tin tưởng pháp lý cho các đối tác rất thấp. Năm 2016, HTX tổ chức đại hội thành viên với mục đích chuyển đổi HTX theo Luật HTX năm 2012 và mạnh dạn nâng tổng số vốn góp điều lệ lên 300 triệu đồng”.
Có thể nói, năm 2016 được xem là bước ngoặt quan trọng ghi dấu sự chuyển mình của một HTX lĩnh vực nông nghiệp ở nông thôn Bến Tre. HTX đã sàng lọc và tìm được những thành viên cùng chí hướng, với sự tin tưởng hợp tác cao. Kết quả, sau khi chuyển đổi, HTX đã ký kết tiêu thụ đầu ra thành công với Công ty TNHH đầu tư sản xuất phát triển nông nghiệp VinEco, góp phần quan trọng giải quyết ổn định đầu ra BDX Giồng Trôm.
Sản phẩm trưng bày tại Hội chợ kết nối cung cầu hàng hóa giữa Bến Tre và TP. Hồ Chí Minh. Ảnh: HTX
Thách thức mới cho HTX khi đó là sản lượng tiêu thụ phải tập trung, đủ đáp ứng nhu cầu đối tác và mang tính ổn định. Lúc này, HTX tiếp tục định hướng lại phương án sản xuất bằng cách tìm kiếm và liên kết thêm với các tổ hợp tác, hộ cá nhân trồng bưởi trên địa bàn. Đồng thời, tuyên truyền, vận động người dân tham gia HTX với một nhận thức đúng đắn hơn về vai trò, ý nghĩa của HTX kiểu mới trong nền kinh tế hội nhập sâu rộng. Kết quả, HTX đã liên kết thêm 28 hộ trồng bưởi có diện tích lớn từ 0,5 - 1,2ha; liên kết sản xuất và tiêu thụ cho các HTX như: HTX BDX xã Bình Hòa (nay là HTX nông nghiệp Bình Hòa), HTX cây có múi Lương Hòa và các tổ hợp tác BDX trên địa bàn xã Long Mỹ, huyện Giồng Trôm.
Với vai trò chủ lực tiêu thụ sản phẩm BDX, HTX đứng ra ký kết hợp đồng với Công ty sản xuất phân bón Phượng Hoàng và các đơn vị cung ứng vật tư khác để phân phối cho các xã viên, hộ liên kết sản xuất, tổ hợp tác, HTX cùng liên kết, cũng như trang bị cho các thành viên, hộ liên kết các dụng cụ hỗ trợ cho việc sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn.
Hướng hoạt động đa dịch vụ
Thành công nối tiếp thành công, sản lượng tiêu thụ năm 2017 của HTX BDX Giồng Trôm là 96 tấn, đạt doanh thu hơn 5 tỷ đồng. Mặc dù HTX đã ghi nhận rõ hiệu quả nhưng trong năm này, HTX vẫn chưa có lợi nhuận đáng kể do phải đầu tư tốn nhiều chi phí. Đến năm 2018, HTX đạt kỷ lục mới với sản lượng tiêu thụ 122 tấn, doanh thu gần 6,5 tỷ đồng.
Việc HTX kiểu mới chứng minh được hiệu quả đã giúp người dân bên ngoài HTX đổi mới cách nhìn và tích cực tham gia làm thành viên HTX. Không dừng lại ở hoạt động chính của HTX là sản xuất và tiêu thụ nông sản, HTX đang đổi mới phương án hoạt động theo hướng đa dạng dịch vụ, đáp ứng tối đa yêu cầu về quyền lợi cho xã viên. Ông Nguyễn Văn Bảy phấn khởi nói thêm về cách làm mới này: “Hiện nay, HTX đã vận động các thành viên tổ chức thực hiện nhiều dịch vụ cung ứng như cung cấp các mặt hàng nhu yếu phẩm, kinh doanh du lịch sinh thái vườn, dịch vụ xe đưa rước khách...”. Bước đầu, HTX có 3 điểm du lịch sinh thái vườn do xã viên thực hiện.
Định hướng năm 2019, ông Nguyễn Văn Bảy cho biết sẽ phát triển thêm mô hình này tạo thành cộng đồng du lịch sinh thái vườn do chính những hộ dân là xã viên của HTX thực hiện cùng với nhiều dịch vụ khác. HTX cũng sẽ thực hiện dán tem chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm, trang bị thêm các phương tiện phục vụ sản xuất của xã viên, đầu tư kho lạnh lưu trữ sản phẩm...
Mặc dù giá thu mua BDX trên thị trường hiện nay dao động trên dưới 30 ngàn đồng/kg nhưng HTX BDX Giồng Trôm vẫn ổn định giá thu mua cho thành viên là 40 ngàn đồng/kg. Mức giá bình ổn này được duy trì khoảng 6 tháng nay. Để thực hiện được mức bình ổn giá bưởi cho nhà vườn, HTX có xây dựng quỹ bình ổn riêng. |
Cẩm Trúc