Học sinh và giáo viên thực hành thí nghiệm môn Sinh học. Ảnh: Phan Hân
Thời đại công nghiệp 4.0 đang mở ra những cơ hội, đồng thời cũng đặt ra nhiều thách thức cho nền giáo dục. Không giống những ngành nghề khác, đối tượng, mục tiêu và sản phẩm của giáo dục là con người. Sự hưng thịnh của một quốc gia phụ thuộc rất nhiều vào nền giáo dục. Do đó, vai trò của giáo dục càng trở nên quan trọng hơn khi thế giới đang trong xu thế bùng nổ, phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng 4.0.
Đứng trước tình hình mới, đội ngũ nhà giáo bắt buộc phải thay đổi để đáp ứng yêu cầu đòi hỏi của nhiệm vụ mới. Đó là phải tiếp cận và bắt nhịp xu hướng hiện đại để có phương pháp phù hợp trong môi trường giáo dục. Điển hình, sự ra đời của hình thức học trực tuyến (e-learning) giúp việc học diễn ra mọi lúc, mọi nơi. Hoặc trong lớp học đã xuất hiện nhiều phương tiện hỗ trợ giảng dạy khác ứng dụng công nghệ cao như bảng thông tin kết nối mạng internet.
Hiện nay, việc dạy và học không còn phụ thuộc vào bảng đen, phấn trắng, vào việc cầm tay chỉ việc của giáo viên nữa. Những phương pháp giảng dạy truyền thống thầy đọc - trò chép hay giáo án viết tay đã không còn phù hợp. Do đó, giáo viên phải luôn ý thức phát triển chuyên môn bằng việc học nâng chuẩn. Thông qua việc học tập nâng cao hiểu biết về nội dung giảng dạy, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình sách giáo khoa và phương pháp giảng dạy đáp ứng mục tiêu giáo dục phát triển năng lực người học. Giáo viên không được bằng lòng với những kiến thức mình đang có, luôn tự nghiên cứu, cập nhật thường xuyên để nâng cao trình độ, có như thế mới đáp ứng được yêu cầu đặt ra ngày càng cao.
Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển, tác động sâu rộng đến mọi mặt đời sống, sinh hoạt của cộng đồng dân cư, việc hiểu và vận dụng vào phục vụ cho giảng dạy là một hoạt động cần thiết. Mặt khác, tâm lý của học sinh luôn bị thu hút bởi các sản phẩm, hình ảnh trực quan, sinh động trên các kênh truyền hình, mạng điện tử... Đôi khi sự hiểu biết của các em về khai thác, ứng dụng các thiết bị công nghệ tiên tiến còn nhiều hơn cả thầy cô. Vì thế, là một giáo viên không nên để bị tụt hậu lại phía sau. Bên cạnh đó, trình độ ngoại ngữ rất quan trọng, để tham khảo tài liệu, giao tiếp, du học, tự nghiên cứu... Đây cũng là yêu cầu bắt buộc phải có trong quy định chuẩn giáo viên. Giáo viên phải có kiến thức rộng, sâu không chỉ chuyên môn mà nhiều lĩnh vực khác; có tay nghề cao, biết áp dụng linh hoạt phương pháp trong quá trình giảng dạy để cung cấp kiến thức cho học sinh. Đồng thời, phải hình thành và phát triển nhiều năng lực khác nhau, để học sinh tự tin bước vào cuộc sống.
Ngô Thị Thúy Vân
(Giáo viên Trường THPT Nguyễn Thị Minh Khai)