Chủ động công tác phòng ngừa, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh

Cán bộ y tế phun hóa chất diệt muỗi phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết. Ảnh: Phan Hân

Không xảy ra dịch lớn

Năm 2023, trên địa bàn tỉnh, một số bệnh truyền nhiễm có xu hướng gia tăng so với năm 2022 như: bệnh tay chân miệng, đau mắt đỏ… nhưng được ngành y tế kiểm soát tốt, góp phần bảo vệ sức khỏe của người dân. Theo thống kê đến giữa tháng 12-2023, toàn tỉnh ghi nhận trên 2,8 ngàn ca mắc tay chân miệng, tăng 1,16 lần so với cùng kỳ năm 2022, không có trường hợp tử vong. Số ca mắc trong năm tăng cao được xác định là do có sự lưu hành của chủng vi-rút Enterovirus 71. Đây là một chủng có khả năng gây ra dịch và tỷ lệ bệnh nặng cao.

Cùng với đó, các loại dịch bệnh truyền nhiễm khác đan xen. Chỉ trong 2 tháng, toàn tỉnh ghi nhận 24 ngàn ca đau mắt đỏ tại các cơ sở giáo dục. Bệnh mới nổi như bệnh đậu mùa khỉ cũng được ghi nhận 1 trường hợp. Tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, có những lúc dịch chồng dịch dẫn đến quá tải cho ngành y tế, nhất là hệ dự phòng, trong đó đáng lưu ý nhất là vấn đề nhân lực.

“Nhiều cơ sở y tế một cán bộ phải kiêm nhiệm nhiều công việc. Điều này làm tăng áp lực cho nhân viên y tế. Mặt khác, bệnh truyền nhiễm mới nổi chưa có hướng dẫn cụ thể từ tuyến trên hoặc do lâu ngày không xuất hiện dẫn đến việc đáp ứng dịch gặp lúng túng. Tình trạng khan hiếm vắc-xin trong chương trình tiêm chủng mở rộng, vắc-xin dại dẫn đến thách thức trong công tác phòng chống dịch. Trong khi đó, ý thức của một bộ phận người dân còn hạn chế, chưa chủ động trong công tác phòng chống dịch hoặc không hợp tác khai báo do lo sợ dư luận từ cộng đồng”, Bác sĩ Trần Hưng Nam - Trưởng khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh (CDC) cho biết.

Trong công tác phòng chống dại, người dân khi bị chó, mèo cắn còn chủ quan không thực hiện tiêm ngừa, không chủ động tiêm phòng dại cho chó, mèo nuôi tại nhà… Hay đối với bệnh đậu mùa khỉ, người bệnh thường không hợp tác khai báo do đây là bệnh mới dẫn đến tâm lý kỳ thị của cộng đồng.

Khó khăn, thách thức là vậy, nhưng với sứ mệnh được giao, cùng với tinh thần trách nhiệm cao trong công việc, đội ngũ cán bộ y tế khắc phục khó khăn, duy trì, đảm bảo các hoạt động phòng chống dịch bệnh. Dưới sự chỉ đạo của Sở Y tế, CDC tỉnh đã tích cực phối hợp với y tế các huyện, thành phố triển khai nhiều biện pháp phòng chống dịch hiệu quả. Là địa phương được đánh giá cao trong công tác phòng chống dịch bệnh, huyện Ba Tri đã kiểm soát tốt dịch bệnh như: đau mắt đỏ, tay chân miệng, sốt xuất huyết, cúm, tiêu chảy… Không có trường hợp biến chứng nặng và tử vong.

Chia sẻ về kết quả đạt được, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Ba Tri Phạm Văn Em cho biết: Rút kinh nghiệm từ đại dịch Covid-19, ngay từ đầu năm 2023, trung tâm đã chủ động tham mưu cho UBND huyện, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch huyện kiện toàn Ban Chỉ đạo về chăm sóc sức khỏe nhân dân và phòng chống dịch bệnh ở người các cấp. Kiện toàn đội chống dịch cơ động, đội điều tra, truy vết bệnh truyền nhiễm. Đồng thời, trung tâm xây dựng kế hoạch chi tiết từng tình huống cụ thể để đáp ứng từng loại dịch bệnh kịp thời, tránh tình thế bị động bất ngờ.

Cùng với huyện Ba Tri, các địa phương trong tỉnh chủ động triển khai tốt công tác phòng chống dịch bệnh. Kết quả năm 2023, tỉnh kiểm soát tốt các bệnh truyền nhiễm, các ổ dịch nhỏ được xử lý triệt để, không để lây lan trên diện rộng. Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Văn Oanh cho biết: “Ngoài sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, là đơn vị được giao phụ trách chuyên môn, Sở Y tế đã chỉ đạo CDC tỉnh phối hợp với các đơn vị trong ngành triển khai đồng bộ các biện pháp phòng chống từng loại dịch bệnh kịp thời. Kết quả đạt được là nỗ lực lớn của đội ngũ cán bộ y tế từ tỉnh đến cơ sở”.

Sẵn sàng ứng phó

Trước tình hình biến đổi khí hậu, dịch bệnh lạ xuất hiện và diễn biến khó lường, ngành y tế quán triệt sâu sắc tinh thần sẵn sàng đáp ứng tình hình dịch bệnh. Để duy trì hiệu quả công tác phòng chống dịch, Sở Y tế chỉ đạo CDC tỉnh duy trì đội chống dịch cơ động, trong tình huống có dịch xảy ra sẽ đáp ứng, hỗ trợ các tuyến kịp thời. Dự trù đầy đủ các trang thiết bị, vật tư chống dịch với số lượng cơ bản đủ phục vụ cho hoạt động chống dịch trong một khoảng thời gian nhất định. Tăng cường công tác giám sát tình hình dịch bệnh thông qua hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm, trao đổi thông tin với đơn vị liên quan và mở rộng hệ thống giám sát dựa vào sự kiện tại các cơ sở y tế tư nhân, cộng đồng.

Bác sĩ Trần Hưng Nam - Trưởng khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm CDC tỉnh cho biết, đối với các bệnh lưu hành, CDC tỉnh sẽ thực hiện các biện pháp phòng chống đặc hiệu, xác minh ca bệnh đúng hạn, đầy đủ để có thể xử lý ổ dịch kịp thời theo thời gian quy định. Giám sát chặt các trường hợp có triệu chứng nghi ngờ để tiến hành xác minh, xử lý. Tăng cường truyền thông liên tục, thường xuyên về các biện pháp phòng chống dịch đến người dân bằng nhiều hình thức. Với các bệnh mới nổi lên, tránh tình trạng các tuyến lúng túng, thực hiện không nhất quán trong công tác phòng chống, CDC tỉnh tham mưu Sở Y tế xây dựng phương án đáp ứng.

Khi ghi nhận ca mắc, tiến hành khoanh vùng, điều tra dịch tễ, cách ly trường hợp nghi ngờ ngay. Theo dõi, giám sát, điều tra ca bệnh, xác minh, xử lý ổ dịch; giám sát tác nhân gây bệnh (chủng vi-rút) để hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm ra cộng đồng. Đồng thời, xây dựng các phương án phòng chống dịch để triển khai một cách đồng nhất. Mở các lớp tập huấn cho y tế ấp để mở rộng mạng lưới giám sát ngoài cộng đồng. Mục đích chính là phát hiện, xử lý dịch một cách nhanh nhất có thể. Cập nhật thông tin về các bệnh truyền nhiễm trên các phương tiện truyền thông đại chúng, trang mạng xã hội để người dân nắm bắt kịp thời, góp phần nâng cao ý thức trong công tác phòng chống dịch.

Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Văn Oanh cho hay: “Ngành y tế sẽ tăng cường đào tạo nhân lực. Đặc biệt, các ngành liên quan đến phòng chống dịch để đáp ứng với nhu cầu công việc như hiện nay. Đồng thời, sở yêu cầu từng cán bộ y tế tiếp tục quán triệt phương châm “chống dịch như chống giặc”, tuyệt đối không được chủ quan, lơ là. Theo dõi sát sao việc triển khai các biện pháp phòng chống dịch trên địa bàn”.

Phan Hân