Tăng cường hoạt động thể dục thể thao góp phần chăm sóc sức khỏe tinh thần. Ảnh: Phan Hân
Hiện nay, hàng tỷ người trên thế giới đã bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19, đang có tác động sâu hơn đến sức khỏe tâm thần của con người. Tuy nhiên, chỉ ít người trên thế giới được tiếp cận với các dịch vụ sức khỏe tâm thần chất lượng. Ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình, hơn 75% số người bị rối loạn tâm thần, thần kinh và sử dụng chất kích thích không được điều trị cho tình trạng của họ. Hơn nữa, tình trạng kỳ thị, phân biệt đối xử, luật pháp trừng phạt và vi phạm nhân quyền vẫn còn phổ biến.
Trong các trường hợp khẩn cấp nhân đạo và các bối cảnh xung đột đã giảm, hơn nữa do Covid-19 vì đại dịch đã làm gián đoạn các dịch vụ y tế trên toàn thế giới. Nguyên nhân chính là nhiễm trùng và nguy cơ lây nhiễm trong các cơ sở lưu trú dài ngày như nhà chăm sóc và cơ sở tâm thần; rào cản để gặp gỡ trực tiếp mọi người; nhân viên y tế tâm thần bị nhiễm vi-rút; việc đóng cửa các cơ sở chăm sóc sức khỏe tâm thần để chuyển đổi chúng thành cơ sở chăm sóc cho những người bị Covid-19.
Trước thực trạng trên, Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới năm nay, WHO, cùng với các tổ chức đối tác, United for Global Mental Health và Liên đoàn Thế giới về sức khỏe tâm thần, đang kêu gọi mở rộng quy mô đầu tư vào lĩnh vực sức khỏe tâm thần. Chiến dịch Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới với chủ đề: “Hành động vì sức khỏe tâm thần: hãy đầu tư - Move for mental health: let’s invest” để khuyến khích hành động của cộng đồng trên toàn thế giới.
Để nâng cao nhận thức của toàn xã hội về tầm quan trọng của sức khỏe tâm thần và kêu gọi đầu tư vào các dịch vụ phòng ngừa và điều trị các bệnh tâm thần, WHO đã công nhận ngày mùng 10 tháng 10 hàng năm là Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới (World Mental Health Day). Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới lần đầu tiên được tổ chức vào năm 1992, do sáng kiến của Liên đoàn Sức khỏe tâm thần thế giới (World Federation for Mental Health), một tổ chức bảo vệ sức khỏe tâm thần toàn cầu có các thành viên ở hơn 150 quốc gia. Vào ngày này, hàng ngàn người hỗ trợ đã tổ chức chương trình tuyên truyền nâng cao nhận thức, đem lại sự chú ý tới bệnh tâm thần và hậu quả của nó trên cuộc sống của những bệnh nhân trên khắp thế giới. Trong vài tháng qua, WHO đã phối hợp với các đối tác ban hành hướng dẫn và tư vấn về sức khỏe tâm thần cho nhân viên y tế và các nhân viên tuyến đầu khác, người quản lý các cơ sở y tế và những người ở mọi lứa tuổi có cuộc sống đã thay đổi đáng kể của đại dịch. Với sự gián đoạn trong các dịch vụ y tế, các quốc gia đang tìm ra những cách thức sáng tạo để cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tâm thần và các sáng kiến nhằm tăng cường hỗ trợ tâm lý xã hội đã xuất hiện.
Chiến dịch Ngày Sức khỏe tâm thần thế giới sẽ mang đến cơ hội cho tất cả chúng ta để làm điều gì đó khẳng định cuộc sống. Với tư cách là: cá nhân, thực hiện các hành động cụ thể để hỗ trợ sức khỏe tâm thần của chúng ta và hỗ trợ bạn bè và gia đình, những người đang gặp khó khăn; là người sử dụng lao động, thực hiện các bước hướng tới việc áp dụng các chương trình chăm sóc sức khỏe cho nhân viên; là chính phủ, cam kết thiết lập hoặc nhân rộng các dịch vụ sức khỏe tâm thần; nhà báo, giải thích những gì có thể và phải làm để biến việc chăm sóc sức khỏe tâm thần thành hiện thực cho mọi người.
Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh