Huy động nhiều nguồn lực để hỗ trợ dụng cụ trữ nước ngọt cho người dân sử dụng trong thời gian diễn ra hạn mặn. Ảnh: T. Xiện
Trữ nước ngọt, nước mưa
Theo Phó chủ tịch UBND huyện Ba Tri Dương Văn Chương, để phòng chống, ứng phó xâm nhập mặn mùa khô năm 2023-2024, UBND huyện đã chỉ đạo các ngành, cơ quan, đơn vị có liên quan và UBND các xã, thị trấn tổ chức tốt công tác dự báo xâm nhập mặn, chủ động giám sát xâm nhập mặn tại các cống điều tiết, cống nội đồng để hỗ trợ nhân dân lấy nước, trữ nước vào những lúc độ mặn ở mức cho phép. Thường xuyên kiểm tra kênh mương nội đồng, kiểm tra các cống và bờ bao, kịp thời sửa chữa nếu có xảy ra hư hỏng đột xuất. Nâng cao hiệu quả quản lý, vận hành hệ thống công trình thủy lợi đễ ngăn mặn, trữ ngọt phục vụ sản xuất, sinh hoạt của người dân. Quản lý chặt chẽ nguồn nước, chống rò rỉ, thất thoát, sử dụng nguồn nước tiết kiệm, hiệu quả. Trong đó, ưu tiên nước cho sinh hoạt, nước uống cho gia súc, gia cầm tưới cho cây trồng chủ lực khi hạn hán xảy ra.
Tranh thủ mọi nguồn lực nạo vét hệ thống kênh mương nội đồng, khơi thông dòng chảy; duy tu, sửa chữa các cống lấy nước... Đôn đốc đẩy nhanh tiến độ thi công xây dựng các công trình thủy lợi. Đặc biệt, hoàn thiện hệ thống kênh mương ở các vùng có nguy cơ xảy ra hạn hán. Tăng cường khả năng cấp nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh.
UBND các xã, thị trấn tăng cường tuyên truyền, phổ biến thông tin về tình hình khí tượng, thủy văn, hạn hán, xâm nhập mặn, lịch đóng mở cống để nhân dân biết và chủ động phòng tránh. Đồng thời, có ý thức sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả. Tuyên truyền, vận động người dân chủ động dự trữ nước mưa, nước ngọt trong các ống, hồ, lu, bồn chứa, túi chứa nước; đào hố trãi bạt, ngăn chứa nước ngọt trong ao, mương vườn, đập cục bộ từng khu vực và các biện pháp truyền thống khác... đảm bảo đủ nước uống, sinh hoạt và sản xuất trong mùa khô năm 2023-2024.
Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện phối hợp với Chi nhánh 1 Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh thường xuyên theo dõi độ mặn hàng tuần tại các công trình đầu mối quan trọng để vận hành đóng, mở cửa cống, đảm bảo lấy nước tưới vào đồng ruộng có độ mặn trong mức cho phép (dưới 1%0). Đồng thời, theo dõi tình hình vận hành cống đập Ba Lai theo lịch vận hành xổ cống định kỳ và đột xuất để thông báo cho nhân dân chủ động nguồn nước. Vận hành tích trữ nước ngọt tại Hồ chứa nước ngọt Kênh Lấp.
Huyện cũng chủ động phối hợp với Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi tỉnh vận hành điều tiết nước tại các hệ thống công trình thủy lợi liên huyện Ba Tri - Giồng Trôm.
Chủ động trong sản xuất nông nghiệp
Các xã, thị trấn tranh thủ các nguồn lực để tập trung thực hiện nạo vét các tuyến kênh nội đồng đảm bảo thông thoáng, đắp các bờ bao nhằm ngăn mặn, trữ ngọt đáp ứng yêu cầu phục vụ sản xuất và sinh hoạt của nhân dân. Tập trung sản xuất lúa vụ Thu Đông theo lịch khuyến cáo để hạn chế thiệt hại do hạn mặn cuối vụ. Vận động người dân không sản xuất ở những vùng có nguy cơ thiếu nước, có khả năng bị ảnh hưởng xâm nhập mặn và ngoài vùng quy hoạch. Chuyển đổi cây trồng, mô hình sản xuất phù hợp với điều kiện xâm nhập mặn, thiếu nước ngọt vào mùa khô. Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật như giải pháp “3 giảm, 3 tăng”, “1 phải, 5 giảm”, nhằm tiết kiệm nước. Tổ chức tập huấn, tuyên truyền, hướng dẫn cho nông dân ứng dụng ngay từ đầu vụ biện pháp kỹ thuật tiến bộ, tăng cường sử dụng giống lúa xác nhận, giống chất lượng cao, ngắn ngày…
Đối với cây ăn trái, dừa: Khuyến cáo nông dân trữ nước ngọt trong mương vườn, ao hồ. Khi mặn xâm nhập không nên sử dụng nước mặn tưới cho cây, dùng cỏ tủ gốc, nhằm hạn chế bốc thoát nước. Tăng cường bón phân Kali cho cây, nhằm gia tăng khả năng chịu hạn của cây. Chủ động kiểm tra độ mặn nguồn nước trước khi tưới nước cho vườn cây ăn trái.
Cây rau, màu: Khuyến cáo nông dân sử dụng nước tiết kiệm, tưới phun sương, tưới nhỏ giọt, áp dụng các biện pháp giảm cường độ ảnh sáng (như nhà lưới), nhằm giảm thất thoát nước. Lựa chọn các giống có khả năng chống chịu tốt với hạn mặn.
Nuôi trồng thủy sản: Tập trung tuyên truyền, hướng dẫn cho người dân các khuyến cáo, kết quả quan trắc môi trường của cơ quan chuyên môn để người dân chủ động ứng phó, chủ động trong việc thả giống, tuân thủ lịch thời vụ; kịp thời có biện pháp phòng chống hạn hán và xâm nhập mặn hiệu quả.
Tuyên truyền, vận động người dân thực hiện việc dự trữ nước ngọt bằng các biện pháp đắp đập tạm ngăn mặn cục bộ, bố trí thêm hồ chứa nước hoặc dùng túi nylon chứa nước ngọt trong mương vườn... để phục vụ trong chăn nuôi như: ăn uống, vệ sinh chuồng trại, vệ sinh cơ thể vật nuôi hoặc tưới cây làm thức ăn cho gia súc, gia cầm. Dự trữ thức ăn thô: rơm, cỏ khô; các loại thức ăn tinh: bắp, tấm, cám... Chế biển, bảo quản thức ăn bằng các phương pháp ủ chua, ủ urê. Vệ sinh tiêu độc, sát trùng chuồng trại và đề phòng dịch bệnh. Tổ chức tiêm phòng đầy dủ các loại vắc-xin phòng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trên các loại vật nuôi như: Bệnh dịch tả, tai xanh, lở mồm long móng đối với heo; bệnh lở mồm long móng, tụ huyết trùng, viêm da nổi cục đối với trâu bởi bệnh búm gia cầm.
Không chăn thả trâu, bò, dê vào các thời điểm nắng nóng. Không thả vịt ra kênh rạch, ao hồ. Không cho gia súc, gia cầm uống nước mặn, nước dội chuồng. Nên cho gia súc, gia cầm uống đầy đủ nước ngọt vệ sinh, chú ý khử trùng nguồn nước trước khi sử dụng bằng các loại hóa chất như: Chloramine B, Chloramine T, HyPoclorit canxi (clorua vôi). Sử dụng thức ăn hỗn hợp trong chăn nuôi phải đúng với đối tượng vật nuôi, đúng định hướng sản xuất, đúng hướng dẫn sử dụng, tránh dùng các loại thức ăn ẩm mốc, hết hạn sử dụng.
Theo nhận định của Đài Khí tượng thủy văn tỉnh, tình hình thiên tai những tháng cuối năm 2023 và đầu năm 2024 diễn biến phức tạp, khó lường. Hiện tượng El Nino tiếp tục duy trì và có khả năng kéo dài cho đến những tháng đầu năm 2024. Mùa mưa năm 2023 kết thúc sớm hơn trung bình nhiều năm, lượng mưa thiếu hụt so với trung bình nhiều năm. Nhiệt độ trung bình tại các khu vực cao hơn. Triều cường lên nhanh, một số trạm đạt mức cao xấp xỉ đỉnh triều lịch sử. Xâm nhập mặn mùa khô năm 2023-2024, có khả năng xuất hiện sớm, sâu và kéo dài trên địa bàn tỉnh ở mức tương đương và cao hơn mùa khô năm 2015-2016 và không loại trừ trường hợp cực đoan, kéo dài và đặt lịch sử như mùa khô năm 2019-2020. Mặn khả năng sẽ xâm nhập sớm vào các sông trên địa bàn tỉnh từ nửa cuối tháng 11-2023.
|
Trần Quốc