Có vô số lý do đặt ra trước khi bỏ thuốc lá khiến nhiều người lung lay ý chí như: khi không có thuốc thì trong người bứt rứt, căng thẳng; không tập trung được; buồn bã, lo lắng; rối loạn giấc ngủ… Đặc biệt là bỏ thuốc lá gây tăng cân. Vấn đề này cũng chính là một trong những trở ngại được nhiều người quan tâm nhất.
Khi so sánh cân nặng trung bình của người không hút thuốc với người hút thuốc thì cân nặng trung bình của người hút thuốc lá bao giờ cũng thấp hơn cân nặng người không hút thuốc lá có cùng giới tính, chiều cao, tuổi tác. Như vậy thực ra không phải là người cai thuốc lá tăng cân mà là người cai thuốc lá phục hồi lại cân nặng bình thường.
Nicotine trong thuốc lá vốn là yếu tố gây tăng đường huyết làm giảm cảm giác đói. Khi cai thuốc, Nicotine không còn, cảm giác đói xuất hiện trở lại. Hơn nữa khi cai thuốc lá, các tế bào thần kinh vị giác, khứu giác hoạt động tốt hơn làm người cai thuốc lá thấy thức ăn ngon miệng hơn. Vì vậy, một người cai thuốc lá nếu không tiết giảm ăn uống sẽ có dư thừa mỗi ngày từ 400 - 500Kcal. Hậu quả là chỉ cần vài tuần sau, người cai thuốc lá sẽ dễ dàng tăng từ 2 - 3kg. Có 2/3 trường hợp tăng cân nghĩa là có 1/3 trường hợp không hề tăng cân sau cai thuốc lá. Cân nặng trung bình tăng 2,3 - 3,8kg nhưng có đến 10% nam và 14% nữ tăng nhiều hơn 13kg. Trên những trường hợp tăng cân nhiều như vậy là do những thay đổi trong thói quen ăn uống thông thường, họ bị rối loạn cả hành vi ăn uống, xuất hiện những cơn thèm ăn mãnh liệt. Số cân nặng tăng lên còn tùy thuộc vào giới tính: 52% nữ giới tăng hơn 3kg nhưng chỉ có 44% nam giới tăng hơn 3kg. Do vậy, cũng có một số trường hợp sau cai thuốc lá thì có “tăng cân” thực sự chứ không chỉ đơn thuần là “phục hồi cân nặng bình thường”.
Để khống chế tăng cân, cách tốt nhất không phải là ăn kiêng mà là thay đổi loại thức ăn: Ăn ít thức ăn nhiều đường, mỡ và muối, ăn nhiều trái cây và thức ăn nhiều chất xơ, kết hợp với vận động thể lực nhiều, tối thiểu 30 phút/ngày thì hoàn toàn có thể ngăn ngừa tăng cân.
Trong những trường hợp tăng cân bệnh lý, rối loạn hành vi ăn uống, người cai thuốc lá cần phải đến tư vấn bác sĩ chuyên khoa về cai thuốc lá, bác sĩ tâm thần, bác sĩ dinh dưỡng để có những chế độ điều trị phù hợp.
Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người bỏ thuốc lá đều tăng cân, so với việc tăng cân thì lợi ích của việc bỏ thuốc lá mang lại đáng để bạn đánh đổi. Để bảo vệ sức khỏe cho chính mình, gia đình mình và sức khỏe cộng đồng hãy từ bỏ thuốc lá.
TTTTGDSK