“Nghề” của lòng nhân ái

Công tác xã hội (CTXH) là một “nghề” tương đối mới, chuyên hỗ trợ những người gặp khó khăn (người khuyết tật, người nhiễm HIV/AIDS, người nghèo, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt…). Với mục tiêu trên, đòi hỏi người làm CTXH ngoài chuyên môn, nghiệp vụ cần phải có tấm lòng nhân ái.

Đồng cảm và chia sẻ

Sau khi Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển nghề CTXH giai đoạn 2010 - 2020 (gọi tắt Đề án 32), UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện đề án trên địa bàn tỉnh. Sau gần 5 năm thực hiện, CTXH trên địa bàn tỉnh đạt nhiều kết quả nổi bật, bước đầu hình thành hệ thống cộng tác viên, nhân viên CTXH. Qua đó, góp phần chăm lo đời sống nhân dân, xây dựng hệ thống an sinh xã hội, từng bước đáp ứng được các dịch vụ CTXH chuyên nghiệp.

Ngay từ khi sinh ra, T.D. đã bị bỏ rơi, nhưng may mắn em được một cặp vợ chồng hiếm muộn xin về nuôi dưỡng hợp pháp. Cứ nghĩ cuộc đời sẽ mang đến cho em niềm hy vọng, thế nhưng khi lên 6 tuổi, T.D. bắt đầu có những dấu hiệu không bình thường, không thích nói chuyện với bất cứ ai, thấy người lạ em có biểu hiện hoảng loạn. Sau một thời gian, những người sống gần gia đình T.D. phát hiện em bị cha mẹ nuôi bạo hành. Em thường xuyên bị đánh đập những khi không làm việc nhà vì bận học bài hay đi học về muộn.

Thương cho hoàn cảnh của T.D., người dân địa phương báo về Trung tâm Cung cấp dịch vụ CTXH. “Nhận được thông tin, cử người xác minh sự việc, nhân viên trung tâm bắt đầu kết nối với địa phương, can thiệp và hiện bé đã ổn định tâm lý, sinh hoạt, đi học bình thường”, ông Võ Công Nhân - Giám đốc Trung tâm Cung cấp dịch vụ CTXH thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết.

Cũng như T.D., cụ Kim Huệ ở Mỏ Cày Nam không người thân, lại bị tai biến phải ngồi một chỗ. Thấy hoàn cảnh cụ khó khăn, cộng tác viên CTXH địa phương hướng dẫn và giúp đỡ cụ về sống tại Trung tâm Bảo trợ xã hội. Hỏi về cuộc sống ở trung tâm, cụ Kim Huệ cho biết: “Sống một mình cô đơn lắm, giờ về đây đông người trò chuyện đỡ buồn, lại được mọi người quan tâm chăm sóc, vậy là vui rồi”.

Như vậy, CTXH không chỉ nhằm vào con người thân chủ mà còn quan tâm đến môi trường đã và đang tác động đến họ. Người làm công tác này không nhìn họ bằng con mắt của người có uy quyền, thương hại, ban phát từ thiện mà xem CTXH như là một dịch vụ xã hội nhằm phát hiện và phát huy tiềm năng của thân chủ. “Cụ thể, với những trường hợp bị sang chấn tâm lý, bị xâm hại, nhân viên CTXH cần tìm hiểu nguyên nhân, mức độ tổn thương và giúp đỡ họ vượt qua khủng hoảng. Để làm được điều này, đòi hỏi nhân viên làm công tác này phải có đạo đức nghề nghiệp, thật sự đồng cảm, chia sẻ, có tấm lòng nhân ái mới có thể giúp họ vượt qua khó khăn” - ông Nhân khẳng định.

Nhận thức đúng về nghề

Trung tâm Cung cấp dịch vụ CTXH đi vào hoạt động từ ngày 31-7-2012. Qua gần 5 năm hoạt động, trung tâm đã tiếp nhận, tư vấn, tham vấn kết nối hỗ trợ cho 505 trường hợp có nhu cầu cần trợ giúp. Nhìn chung, các hoạt động của trung tâm đã giúp cho các đối tượng yếu thế được tiếp cận các dịch vụ phù hợp nhu cầu về hỗ trợ tâm lý, pháp lý, giáo dục, nhà ở, hỗ trợ khẩn cấp; góp phần giảm bớt và ngăn ngừa trẻ em bỏ học, lao động sớm, bị bỏ rơi, bị bạo hành; ngăn ngừa nguy cơ phụ nữ bị bạo lực, bạo hành; góp phần kiềm chế, kéo giảm tình hình tệ nạn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Ông Võ Công Nhân cho biết, Trung tâm Cung cấp dịch vụ CTXH là mô hình mới, do vậy trong quá trình thực hiện vẫn còn nhiều khó khăn, người dân chưa quen chia sẻ các vấn đề của bản thân, nhất là về giới, giới tính, bạo lực gia đình... Sự phối hợp giữa các ngành, các cấp chưa đồng bộ trong quá trình thực thi nhiệm vụ. Đội ngũ nhân viên còn trẻ, thiếu kinh nghiệm thực tế, do vậy còn lúng túng trong quá trình giải quyết vấn đề liên quan đến can thiệp, quản lý ca.

Hướng đến, nhằm nâng cao nhận thức của xã hội về nghề CTXH cũng như triển khai có hiệu quả kế hoạch thực hiện đề án phát triển nghề CTXH của tỉnh giai đoạn 2016 - 2020, ông Võ Công Nhân cho biết thêm: “Trung tâm sẽ nâng cao chất lượng cung cấp dịch vụ CTXH; xây dựng đội ngũ viên chức, nhân viên và cộng tác viên CTXH đủ về số lượng, đạt yêu cầu về chất lượng gắn với phát triển hệ thống cung cấp dịch vụ CTXH từ tỉnh đến cơ sở”.

Hình thành đường dây tư vấn tại trung tâm để trợ giúp các đối tượng, người dân tiếp cận tối đa các dịch vụ CTXH trong các lĩnh vực như: y tế, việc làm, giáo dục và các lĩnh vực xã hội khác. Mở rộng các loại dịch vụ CTXH cho đối tượng và người dân gồm: tư vấn, tham vấn, kết nối, chuyển tuyến, trị liệu rối nhiễu tâm trí, phục hồi chức năng, giáo dục, đàm phán, hòa giải, biện hộ, tuyên truyền. Cung cấp dịch vụ CTXH cho các nhóm đối tượng đặc thù như người có vấn đề về sức khỏe tâm thần, người cao tuổi, trẻ tự kỷ, người khuyết tật, người có hoàn cảnh khó khăn gặp biến cố bất thường.